III වන පරාක්‍රමබාහු රජ
යාපහුව යුගය රාජ්‍ය කාලය: ක්‍රි.ව. 1287-1292

III වන පරාක්‍රමබාහු රජ

අරාජික සමයකින් පසු පාණ්ඩ්‍ය දේශයෙන් දන්ත ධාතුව හා පාත්‍රා ධාතුව නැවත වැඩමවා පොළොන්නරුව අගනුවර කරගෙන ක්‍රි.ව. 1287 සිට 1292 දක්වා රාජ්‍ය විචාරය කළ සිංහල රජෙකි. ඔහුගේ පාලන සමය යාපහුව යුගයට අයත් සේ සැලකේ.

ප්‍රධාන ජයග්‍රහණ

  • පාණ්ඩ්‍ය දේශයෙන් දන්ත ධාතුව හා පාත්‍රා ධාතුව නැවත ලබා ගැනීම.
  • අරාජික සමයකින් පසු රාජ්‍යත්වය යළි ස්ථාපිත කිරීම.
  • පොළොන්නරුව අගනුවර කරගෙන රාජ්‍ය පාලනය ආරම්භ කිරීම.

හැඳින්වීම

III වන පරාක්‍රමබාහු රජතුමා ක්‍රි.ව. 1287 සිට 1292 දක්වා ලංකාවේ රාජ්‍ය විචාරය කළ සිංහල රජෙකි. දඹදෙණි - යාපහුව යුගයට අයත් රජෙකු ලෙස සැලකෙන මෙතුමා, දිවයිනේ පැවති අරාජික සමයක් නිමා කරමින්, පාණ්ඩ්‍ය දේශයට වැඩමවා තිබූ අතිපූජනීය දන්ත ධාතුව හා පාත්‍රා ධාතුව නැවත මෙරටට ගෙන ඒමට සමත් විය. ඔහු පොළොන්නරුව අගනුවර කරගෙන පාලනය සිදු කළේය.

රාජ්‍යත්වයට පත්වීමට පෙර

ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1284 දී පළමු බුවනෙකබාහු රජතුමාගේ මරණයත් සමඟම දිවයින පුරා සාගතයක් ඇති විය. මෙතැන් සිට වසර හයක් පමණ (ක්‍රි.ව. 1284 සිට 1290 පමණ දක්වා) ලංකාවේ පිළිගත හැකි රජෙක් නොසිටි බැවින්, එම කාලය අරාජික කාලයක් ලෙස ඉතිහාසයේ සටහන් වේ. මෙම අස්ථාවර සමය තුළ රාජ්‍යයේ ආරක්ෂාවට සහ ස්ථාවරත්වයට විශාල තර්ජනයක් එල්ල විය.

රාජ්‍ය සමය

අරාජිකත්වය පැවති මෙම කාලයේදී, III වන පරාක්‍රමබාහු ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1287 දී පාණ්ඩ්‍ය දේශයට ගොස්, සිංහල බෞද්ධයන්ගේ පරම පූජනීය වස්තූන් වන දන්ත ධාතුව හා පාත්‍රා ධාතුව නැවත ලංකාවට ලබා ගැනීමට සමත් විය. මෙම වැදගත් කාර්යයෙන් පසු, ඔහු පොළොන්නරුව අගනුවර කරගෙන රාජ්‍යත්වයට පත් විය.

පොළොන්නරුවේ සිට රාජ්‍ය පාලනය සිදු කළද, ඔහුගේ රාජ්‍ය සමය යාපහුව යුගයට අයත් සේ සැලකේ. III වන පරාක්‍රමබාහු රජු ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1292 වනතෙක් වසර හයක් පමණ රාජ්‍ය විචාරය කළේය. ඔහුගේ පාලන සමය තුළ දිවයිනට යම් ස්ථාවරත්වයක් සහ සාමයක් උදා විය.

ජයග්‍රහණ සහ දායකත්වයන්

III වන පරාක්‍රමබාහු රජතුමාගේ ප්‍රධානතම ජයග්‍රහණ ලෙස පහත සඳහන් දෑ ඉස්මතු කළ හැක:

  • පූජනීය ධාතු වැඩමවීම: අතිපූජනීය දන්ත ධාතුව සහ පාත්‍රා ධාතුව පාණ්ඩ්‍ය දේශයෙන් නැවත ලංකාවට වැඩමවා බෞද්ධ ජනතාවගේ ගෞරවයට පාත්‍ර වීම.
  • අරාජිකත්වය අවසන් කිරීම: පළමු බුවනෙකබාහු රජුගේ මරණයෙන් පසු පැවති වසර හයක අරාජික සමයක් නිමා කරමින් රාජ්‍යත්වයට පත්වීම.
  • පොළොන්නරුව අගනුවර කිරීම: පොළොන්නරුව යළි අගනුවර කරගෙන රාජ්‍ය පාලනය ආරම්භ කිරීම, එමගින් එම ප්‍රදේශයේ වැදගත්කම තවදුරටත් ඉස්මතු කිරීම.

රාජ්‍ය අවසානය

ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1292 දී III වන පරාක්‍රමබාහු රජතුමා පරාජය කරමින් දෙවන බුවනෙකබාහු රජතුමා රාජ්‍යත්වයට පත් විය. මේ සමඟම III වන පරාක්‍රමබාහු රජුගේ වසර හයක පාලන සමය අවසන් විය.

III wana paraakramabaahu raja

araajika samayakin pasu paandya dheeshayen dhantha dhhaathuwa haa paathraa dhhaathuwa naewatha waedamawaa polonnaruwa aganuwara karagena kri.wa. 1287 sita 1292 dhakwaa raajya wichaaraya kala sinhala rajeki. ohugee paalana samaya yaapahuwa yugayata ayath see saelakee.

haendinwiima

III wana paraakramabaahu rajathumaa kri.wa. 1287 sita 1292 dhakwaa lankaawee raajya wichaaraya kala sinhala rajeki. dhambadheni - yaapahuwa yugayata ayath rajeku lesa saelakena methumaa, dhiwayinee paewathi araajika samayak nimaa karamin, paandya dheeshayata waedamawaa thibuu athipuujaniiya dhantha dhhaathuwa haa paathraa dhhaathuwa naewatha meratata gena eemata samath wiya. ohu polonnaruwa aganuwara karagena paalanaya sidhu kaleeya.

raajyathwayata pathwiimata pera

kristhu warsha 1284 dhii palamu buwanekabaahu rajathumaagee maranayath samangama dhiwayina puraa saagathayak aethi wiya. methaen sita wasara hayak pamana (kri.wa. 1284 sita 1290 pamana dhakwaa) lankaawee piligatha haeki rajek nositi baewin, ema kaalaya araajika kaalayak lesa ithihaasayee satahan wee. mema asthhaawara samaya thula raajyayee aarakshaawata saha sthhaawarathwayata wishaala tharjanayak ella wiya.

raajya samaya

araajikathwaya paewathi mema kaalayeedhii, III wana paraakramabaahu kristhu warsha 1287 dhii paandya dheeshayata gos, sinhala baudhdhhayangee parama puujaniiya wasthuun wana dhantha dhhaathuwa haa paathraa dhhaathuwa naewatha lankaawata labaa gaeniimata samath wiya. mema waedhagath kaaryayen pasu, ohu polonnaruwa aganuwara karagena raajyathwayata path wiya.

polonnaruwee sita raajya paalanaya sidhu kaladha, ohugee raajya samaya yaapahuwa yugayata ayath see saelakee. III wana paraakramabaahu raju kristhu warsha 1292 wanathek wasara hayak pamana raajya wichaaraya kaleeya. ohugee paalana samaya thula dhiwayinata yam sthhaawarathwayak saha saamayak udhaa wiya.

jayagrahana saha dhaayakathwayan

III wana paraakramabaahu rajathumaagee pradhhaanathama jayagrahana lesa pahatha sandahan dhae ismathu kala haeka:

  • puujaniiya dhhaathu waedamawiima: athipuujaniiya dhantha dhhaathuwa saha paathraa dhhaathuwa paandya dheeshayen naewatha lankaawata waedamawaa baudhdhha janathaawagee gaurawayata paathra wiima.
  • araajikathwaya awasan kiriima: palamu buwanekabaahu rajugee maranayen pasu paewathi wasara hayaka araajika samayak nimaa karamin raajyathwayata pathwiima.
  • polonnaruwa aganuwara kiriima: polonnaruwa yali aganuwara karagena raajya paalanaya aarambha kiriima, emagin ema pradheeshayee waedhagathkama thawadhuratath ismathu kiriima.

raajya awasaanaya

kristhu warsha 1292 dhii III wana paraakramabaahu rajathumaa paraajaya karamin dhewana buwanekabaahu rajathumaa raajyathwayata path wiya. mee samangama III wana paraakramabaahu rajugee wasara hayaka paalana samaya awasan wiya.